DR. UĞUR ÖZDAĞLI, CEYLAN GRİBİ HAKKINDA BİLGİ VERDİ

Dr. UĞUR ÖZDAĞLI

(Özel Keşan Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı)

Bu aralar bir salgındır gidiyor. Grip miyim, ,domuz gribi mi yoksa, gergedan gribi olmasın sakın.

Domuz gribi ismini Meksika ve Amerika’da domuzlarda hastalık yapan bir virüse benzemesinden alıyor. Sadece bir benzerlik.

Evet benzerlik nedeniyle bu isim takılmıştır ve hastalık domuzlardan falan geçmemektedir.

Ama ülkemizde kasabamızda yaşattığı kabus gerçekten çok fazla.

Eskilerin lafıdır, grip işte, ilaç kullanırsan 1 hafta kullanmazsan 7 günde iyileşir.

Yaşadığımız toplumsal  panik biraz endişe yaratıyor. Herkes grip olduğunu, gripse, domuz, gergedan gribi olup olmadığını merak ederek hastaneler koşuyor.

Kamu ve özel hastaneler yoğunluktan felç olmuş durumda ve toplumsal panik gün geçtikçe artıyor.

Nedir bu durum? Ne yapalım?

Öncelikle sakin olalım. Grip enfeksiyonu salgınları her yıl soğuk ve kirli hava ile düzenli olarak görülmekte. Yılın belli dönemlerinde 1-2 hafta yükselerek zirveye ulaşmakta ve sonra kesilmektedir.

Her yıl böyle olmaktadır. Bu yılda tam salgının ortasındayız ve salgın azalmaya başladı ve kısa zamanda bitecek. Muhtemelen 1 ay içinde ikinci bir salgına hazır olalım. Her yıl bu salgın en az 2 atak yapmaktadır.

Ülkemizde yaşanan grip salgınında durum bu. Yüksek ateş 39-40 dereceye kadar, öksürük, halsizlik, kas  ağrısı, kol-bacak ve baş ağrısı en sık bulunan şikayetler. 1 yaşından küçük çocuklar ve 65 yaş ve üzeri grup bağışıklığı zayıf olabileceği için en dikkat edilmesi gereken grup.

Bu arada kronik hastalığı olan, böbrek, kalp  nefes darlığı, astım şeker hastalığı olanlar ise bağışıklık sistemi iyi çalışmadığı için risk altında.

Aşı korunmada önemli bir seçenek, ama kur farkı nedeniyle aracı firma yüksek kâr etmek için geçen sene 30 TL olan aşıyı bu yıl 72 TL ye satmaya karar verince; hem aşıyı bulamaz olduk hem de korkunç bir zamla karşılaştık.

Artık aşı için zaman çok geçmişse yapacağımız şey virüsle savaşmaya başlamak.

Temizlik her şeyin başında. El yüz, ağız temizliği. Ellerini yok sık yıkayanların gribi yakalanma oranı yarı yarıya azalıyor.

Grip virüslere karşı kendimizi koruma olasılığımız mevcuttur. Bunun en temel uygulaması hijyenik şartlara iyi uymamızdan geçer. İyi bir hijyenik uygulama bizim bulaşıcı hastalıklara karşı en önemli defansif mekanizmamızdır.

Bunun için:

1. Ellerinizi sabunla yoğun biçimde yıkamalıyız.
2. Gözlerinize, burnunuza ve ağzımıza çok fazla ellerimizle dokunmamalıyız.
3. Gribal enfeksiyonun salgın olduğu dönemlerde kalabalıkların içinde bulunmaktan kaçınmalıyız.
4. Öksürürken veya hapşırırken mutlaka ağız ve burnumuzu bir mendil ile kapatmalıyız.

BELİRTİLERİ

Grip hastalığı, tedavi edilirse 1 haftada, edilmezse 7 günde geçer. Bu sözden de anlaşılacağı üzere, bu hastalık kendi kendine de düzelebilir. Dolayısıyla grip, bağışıklık sistemi güçlü olan insanlarda genellikle endişe edilecek tablolara neden olmaz. Gribal enfeksiyonda yatak istirahatinin yanı sıra, gerektiği durumlarda yakınmaları hafifletmeye yönelik tedaviler de uygulanmaktadır. Örneğin ateş düşürücü ilaçlar verilebilir, kas veya eklem ağrılarını gidermek amacıyla ağrı kesicilerden yararlanılabilir. Yeni çıkan bazı ilaçlar da, ilk belirtilerin başlamasından sonraki 24 – 48 saat içerisinde alındığında, gribin daha kolay atlatılmasını sağlar. Bağışıklık sistemi güçlü olan çoğu insan için 5- 7 gün yatak istirahati ve bol sıvı alımı bile yeterli olur.

Grip hastalığının belirtilerini hafifletmek amacıyla;

1. Bol miktarda sıvı gıda alınız.
2. Gripli iken alkol ve sigara kullanmayınız.
3. Gribal enfeksiyonda tedavinin çok büyük bir anlamı olmadığı için belirtilere yönelik tedavi uygulanmaktadır. Bununda en önemli belirtileri ağrı ve ateşten kurtulmak için ağrı kesici ve ateş düşürücü ilaçları kullanabilirsiniz.
4. Bazı ilaçların kullanımı ancak doktor denetimi altında olacağı için bu ilaçların rastgele kullanılmaması gereklidir.

Halk arasında antibiyotiklerin gribal enfeksiyon üzerinde etkili olduğu yönünde yanlış bir inanış vardır. Ancak antibiyotikler bakteriler üzerinde etkili oldukları için grip tedavisinde hiçbir yarar sağlamazlar. Üstelik zararlı etkilere de sahip olabilirler. Gelişigüzel kullanılan antibiyotikler ise zararlı mikropları vücudumuzdan atmakla görevli olan yararlı bakterileri yok edebilir. Bunun sonucunda virüsler vücudumuza kolaylıkla girebilir ve çeşitli hastalıklara neden olabilir. Dolayısıyla, antibiyotikler hiçbir zaman hekim önerisi olmadan alınmamalıdır. Grip, dikkat edilmediği takdirde larenjit, farenjit, sinüzit ve orta kulak iltihabına dönüşebilir. Sonbahar ve kış aylarında çocuklarda görülen orta kulak iltihaplarının yaklaşık yüzde 30-35’inin nedeni olabilir.

Çocuk ve yetişkinler için satılan virüs ilaçları artık karaborsaya düştü. Bu ilaçlar bazı hastalarda olumlu sonuç veriyor ve hastalığın mutlak çaresi değil, hekiminiz önerirse kullanın ama bende birçok hastama şu öneriyi vermiştim. Bulursanız kullanın ama bulamazsanız dert etmeyin. Biz hekimler yıllardır bu ilaçlar olmadan da hastalarımızı tedavi ettik ve etmeye devam edeceğiz.

Ateşinizi kontrol edip bol sıvı ve bol uyku ile bu hastalığı yenersiniz. İnsanoğlu yıllardır bu gezegende ne hastalıklar atlattı.

Basında,sanal alemde, TV haberlerinde bir sürü efsane duyacaksınız. Bunların çoğu dizinde tahmin ettiğiniz gibi abartı. Hatta bazıları aşı ve ilaçlar için talep oluşturmak amacıyla bile abartılıyor.

‘Ben domuz gribi miyim?’ diye soran hastalarıma çoğu zaman ‘Hayır bu kötü bir isim bence Ceylan gribi olabilirsiniz.’ diye bahsedip, bu konuyu abartmaktan ve toplumsal endişeye dönüştürmeden çözmekten yana olmuştum. Ama üzülerek bazı meslektaşlarımın konuyu oldukça abartarak bu endişeyi arttıran ifade ve eylemleri görünce oldukça üzüldüm. Biz hekimlere daha ciddi görevler düşüyor. En önemlisi bir sorunu basitleştirecek korku imparatorluğunun önüne geçebiliriz diye düşünüyorum.

Hangi ismi takarsanız takın, domuz, gergedan, kobra, Ceylan. Yüzyıllardır bu virüsler belli dönemlerde salgın yapacak ve insanlar bunlarla savaşacak yolları bulacaktır.

Sağlık ve sevgiyle kalın .