15 YILDIR BİTİRİLEMEDİ!

İpsala – Keşan – Enez bölgesinde brüt 310 bin dönüm araziyi sulayacak Hamzadere Barajı Sulaması maalesef 15 yıldan beri bitirilemedi. Henüz %50’si yapılan sulama inşaatının hizmete açılan bölümü 50 bin dönümdür. Su taahhüdü bulunan arazilere ne yazık ki bu yıl gecikmeli su verilebilmiştir. Ana su kaynağı Meriç Nehri olan Hamzadere Barajı’nın kendi havzasından gelen su yılda 3 milyon m3 olup 210 milyon m3 bölümü Meriç’ten pompalarla basılacaktır. Genel anlamda tamamına yakını pompajlı sulaması olan bu proje aslında pahalıdır. Ancak ucuz elektrik temin edildiği sürece verimli bir proje olmaktadır. Bu açıdan acilen bu sulama sistemi için 30 MW bir enerji santrali kurulmalıdır. Bu santral yenilenebilir enerji kaynaklarından olabileceği gibi ülkemizin en büyük doğal gaz hub’u haline gelen İpsala doğal gaz merkezinden alınacak ucuz gazla kurulabilir. DSİ’nin barajılı sulamaları devrettiği gibi geri ödemeli olarak bunu yapması mümkündür. Bu santral aynı zamanda KGİOSB’nin ve İpsala’da kurulabilecek Tarım OSB’nin enerjisini de sağlayacaktır. Daha önceki açıklamalarımda ifade ettiğim gibi oluşacak Hamzadere Kalkınma Platformunca hazırlanacak bu avan projeler ve talepleri ilgili kurumlara iletilerek yaptırılacaktır.

Hamzadere sulamasının fotoğrafına baktığımızda; projenin keşfinin 1.202.698,000 TL olup bugüne kadar harcanan para 1.014.698,000 TL dır. 2019 yılı ödeneği 10 000.000 TL olup yüklenici müteahhitlerin fiyat farkına yetmez bu yıl ödeneği olmadığı için bir şey yapılamayacak. Planlama raporunda belirlenen bitki desenine uyarak tarım yapılsa bile projenin hesaplanan rantibilitesine normal sürede ulaşılacaktır. Lakin bugüne kadar Hamzadere sulamasının tarımsal ekonomisi ve ürün değerlendirilmesi konusunda yeterli çalışma yapılamamıştır. Geçtiğimiz yıllarda bu konuyu basın açıklamaları aracılığıyla defalarca dillendirmiştim. Hamzadere tarımsal ekonomi master planı oluşturulacak ‘Hamzadere Kalkınma Platformu’ tarafından hazırlatılarak ilgili birimlere ve sulama paydaşlarına duyurularak uygulaması başlatılmalıdır. Hamzadere sulama sahası yamaç arazilerinde yılda iki ürün alacak şekilde planlanan bitki desenine göre tarım yapılmalıdır.

En önemlisi sulama birliğine devredilen Hamzadere sulaması, DSİ’nin hamiliğinde işletilmekte ancak sulayıcı paydaşlardan memnuniyetsizlik yanında heyecansız bir tarım gözükmektedir. Projenin eskiden olduğu gibi DSİ tarafından kendisi ya da yüklenici tarafından işletilmesi yada profesyonel bir şekilde kooperatif tarafından işletilmesinde fayda vardır. Ne yazık ki son 15 yıldan beri DSİ devrettiği sulamaları yeterince denetleyip verimli işletilme becerisi gösterememiştir. Hamzadere sulaması, off-stream barajı ve pompajlı sulaması olan ülkemizdeki önemli projelerden biridir. Verimli arazileri ve zengin tarım kültürüne sahip sulama paydaşlarına sahip olduğu gibi önemli pazarlara yakınlığı da büyük avantajdır. Geriye sadece bu projeyi iyi işletecek verimli bir organizasyon oluşturulmalıdır. Bu kabiliyet ve imkanlar da ‘Hamzadere bölgemizde’ mevcuttur.

HÜSEYİN ERKİN

Yük. Müh.

DSİ Em. Böl. Müd. Yrd.