ÇAKIR: “ZİNCİR MARKETLERDE 365 GÜN İNDİRİM OLUR MU?”
Keşan Sebze Bakkallar ve Manavlar Esnaf Odası Başkan Vekili Mustafa Çakır, son dönemde yapılan zamların, zincir marketlerle mücadele eden esnafı bir hayli sıkıntıya sokacağını dile getirdi.
“Gerçekten Türkiye de bir enflasyon gerçeği var.” diyen Çakır, açıklamasında şunları ifade etti:
“Tüketici küçük indirimler ile markete çekilip ihtiyacından fazla ürünler almaya zorlanıyordu ve marketler de bunda başarılı oldu. Market ucuzdur algısı bir dönem tüketici tarafından kabul edildi. Bakkallar hem sermaye hem de satış gücüyle yenildi. Peki ürün fiyatlarının arttığı alım gücünün yine bugünlerde azaldığı devletimiz tarafından incelemelere gözlendi bunda suçlu kimdi? Doğal olarak marketlerdedir tâbi ki. Veresiye satan bakkal hala tüketicinin umudu olmuştu ama güç ve sermaye kaybeden de olmuştu. Gerçekten Türkiye de bir enflasyon gerçeği var. Bu hayatı daha da pahalılaştırıyor. Bakkalın sattığı temel gıda maddeleridir. Mecburen zincir marketteki fiyatlara uyuyor ve daha da altına vermeye çalışıyor. Ürün yelpazesi tek çeşittir. O da kalitedir. Gramajı eksik ürünler satmaz çünkü patentli malı yoktur. Çünkü bakkal gün boyunca hep hesap yapıyor mahallenin alım gücünü bildiği için ona göre malını alıp satıyor. Tüketici devamlı kaliteli tek çeşit ürün almak isterse bakkalı seçmelidir. Süt yağ peynir yumurta ekmek bunlar bakkalın olmazsa olmazlarıdır.
Bizlerin kullanım alanları bellidir, 2 – 3 metre arasındadır genellikle. Kasa ürünleri hareketlidir, sakız ve çakmak gibi renkli ürünleri de kapı onu ve tezgah önüne koyarız alan tüketici oradan alır. Yani marketlerdeki gibi içerde dolaşıp büyük bir sepete ürün atma ihtiyacı olmuyor. Kısaca tüketicinin boşa harcayacak zaman kaybı olmuyor hem de gereğinden fazla alışveriş yapıp kredi kartını borçlanmıyor cebini de zorlamıyor. Hayat pahalılığının sorumlusu kim? Tüketicinin ana gündemi geçimdir. Zincir marketlere izin verilen planlanan zafiyet eksikliği vardır. Türkiye’de 40 bin adet şubesi olan zincir marketler var ve her şubesi bir kutu mal alsa, kendi patentini fabrikalara yaptırsa, uygun fiyat diye indirime girse istikrarsızlık olmaz mı?
Diğer bir konu da tanzim satışlarının arttırılması ve bin adet üzerine çıkarılması. Tanzim satış marketleri kısa süre için çözümdür. Çok ciddi anlamda fiyat artışları engelleyebiliriz. Bunun en güzel örneği daha önce çadır market tarım kooperatiflerinde görülmüştü. Fırsatçılık önlemişti. Tanzim satış faizini önler mi? Bu sorgulamayı yapmamız gerek. Enflasyon mu, hayat pahalılığı mı? Bunu düşünmemiz gerek. Zincir marketlerde 365 gün indirim olur mu? Bunu düşünmemiz gerek. Girdiler; tarladan başlar, satış alanına kadar bu geçen sürede neden ucuzlamadığını sorgulamak gerek.
Şuandaki 5 zincir marketin tanzim satışlarından sonra %40 oranında indirim yapıldığı görülüyor ve bunlar neden yapılıyor? TESK genel başkanımız bu süreci çok iyi değerlendiriyor. Açıklamalar yapıyor esnafını koruyucu. TOBB neden hiç bu konulara girmiyor. Kooperatif marketler enflasyon artışını zamanla söndürür mu zamanla göreceğiz. Bunda üreten memnun değil, tüketen de memnun değil peki kim memnun? Üreticinin dayanacak gücü harcayacak parası yok. Emeklinin ve askeri ücret alanın alışveriş listesi yapmaya gücü yetmiyor. Tek bir çare var, etiket fiyatların düşmesi için enerji fiyatlarına, döviz kurlarına müdahil olmak lazım. Hal ve perakende yasasını çıkarmak lazım çünkü. Maliyet artışı ile bazı gıda ürünlerine zamlar geliyor. Arkasından kara kış geliyor. Nasıl geçecek bu kış esnafımız derinden düşünüyor. Devletimiz her zaman inancımız vardır. Küçük esnaf korunacaktır. Esnaf sokağında mahallesinde güler yüzle kalbindeki sevgiyle karşılamaya hizmet etmeye hazırdır. Bu şehir esnaflarıyla güzeldir. Biz hep var olacağız, sokağımız mahallemiz için.”