KEŞAN’IN SESSİZ TANIKLARI KONUŞTU: ‘OSMANLI NÜFUS DEFTERLERİ KİTAPLA HAYAT BULDU’

Keşan’ın yüzyıllar öncesine uzanan derin hikâyesi, nihayet arşivlerin tozlu raflarından çıkarak kitap sayfalarında can buluyor. Keşan’ın sosyal yapısını, kültürel dinamiklerini ve tarihsel izlerini ortaya koyan önemli bir eser, araştırmacı ve akademisyen Doç. Dr. Fatma Çalik Orhun tarafından yayımlandı. ‘Geçmişin İzinde: Keşan Nüfus Defterlerinin Anlattıkları’ adlı eser, 1831-1839 ve 1844 yıllarına ait Osmanlı nüfus defterlerini derinlemesine inceleyerek, Keşan’ın toplumsal yapısını ve halkının yaşam öykülerini günümüze taşıyor.

Bu önemli çalışmanın, 2021 yılında yayımlanan ‘Arşiv Vesikaları ve Salnameler Işığında Keşan Tarihi’ adlı eserin bir devamı niteliği taşıdığını belirten Orhun, Keşan’ın tarihini aydınlatmak amacıyla kentle ilgili ana kaynakları gün yüzüne çıkarmaya devam edeceğini ifade etti. Fatma Çalik Orhun, bu kitapla Keşan’ın yalnızca geçmişini anlatmakla kalmayıp, aynı zamanda bu topraklarda yaşayanların geçmişteki toplumsal, kültürel ve ekonomik yapıları hakkında önemli bilgiler sunduğunu vurguladı.

Osmanlı dönemi nüfus defterleri, sadece isimlerden ve yaşlardan ibaret olmayan, dönemin toplumsal yapısını, ekonomisini ve kültürünü anlamamıza yardımcı olan paha biçilmez belgeler olarak kabul ediliyor. Keşan’ın nüfus defterleri aracılığıyla, bölgedeki yerleşim yerleri, mahalle yapıları, meslek grupları, hanelerin ekonomik durumu ve günlük yaşamın izlerine rastlamak mümkün. Ayrıca ailelerin soyağaçları, ataları nüfus defterlerinde kayıt altına alınmış olması, aile tarihlerini araştıranlar içinde birer rehber. Her bir isim, bir yaşamın, bir ailenin, bir zanaatın ve bir mahallenin izini süren bu çalışma, Keşan’ın geçmişine duyulan sevgiyle şekillenmiş bir tarihsel sorumluluk duygusunun birleşiminden doğmuştur.

“KEŞAN’A DEĞER KATMAK İSTİYORSAK, ONU FARKLI VE ÖZEL KILAN YÖNLERİNİ PAYLAŞMALIYIZ”

Doç. Dr. Fatma Çalık Orhun, kitabıyla ilgili olarak şunları belirtti: “Keşan’ı anlamak, Keşan’a değer katmak istiyorsak, öncelikle onu farklı ve özel kılan yönlerini keşfetmeli, anlatmalı ve paylaşmalıyız. Çünkü bir kente kimlik kazandırmak, sadece coğrafi bir alanı tanımlamak değil, aynı zamanda orada yaşayan insanlara aidiyet duygusu aşılamak, o topraklara kök salmalarını sağlamaktır. Kendi tarihini tanıyan, kentinin belleğini koruyan bir toplum, geçmişiyle güçlü bir bağ kurarak geleceğe daha emin adımlarla yürür. Aynı zamanda bu kimlik, o kente yolu düşen misafirlerin, turistlerin zihninde kalıcı izler bırakır, onları tekrar tekrar geri çağıran bir hatıraya dönüşür.”

Kitap, her satırında Keşan’ın kimliğini ve tarihsel birikimini anlamak isteyen okuyucular için eşsiz bir okuma deneyimi sunuyor. Nüfus defterlerinin yalnızca rakamlardan ibaret olmadığını, her ismin ardında bir yaşam, her mahallenin ardında bir kültür, her mesleğin ardında bir yaşam tarzı olduğunu vurgulayan Orhun, bu çalışmanın Keşan’a duyulan derin sevginin ve sorumluluğun bir ürünü olduğunu belirtti.

“KEŞAN’I DAHA YAKINDAN TANIMAK İSTEYENLER İÇİN ÖNEMLİ BİR KAYNAK”

Keşan’ın geçmişine ışık tutmak, kentle olan bağları güçlendirmek ve onun kimliğini daha geniş bir kitleye anlatmak amacıyla yapılan bu eser, sadece tarihçiler ve akademisyenler için değil, aynı zamanda Keşan’ı daha yakından tanımak isteyen herkes için önemli bir kaynak olma özelliği taşıyor. Keşan’ın tarihini, kültürünü ve kimliğini daha iyi anlayabilmek, geçmişiyle güçlü bir bağ kurmak isteyen okurlar, ‘Geçmişin İzinde: Keşan Nüfus Defterlerinin Anlattıkları’ adlı eseri mutlaka okumalı. Kitap, kent tarihini merak eden, Keşan’a dair derin bir bilgiye sahip olmak isteyenler için vazgeçilmez bir rehber niteliğinde.