KÖY KOOPERATİFLERİ KÖY ENSTİTÜLERİNİN ALTERNATİFİDİR..

Geçtiğimiz günlerde Enez Kartopu ve Sahil Dernekleri olarak Kurtbey, Sarıcali ve İpsala’da kurulmuş ve aktif olarak çalışan Kadın Kooperatiflerini ziyaret ettik.. Kooperatiflerin tamamı kadın olan ortakları tarafından Üretimden ve üretmekten aldıkları özgüven ve samimiyetle karşılandık, bilgilendirildik.

Kurtbey ve Sarıcaali kooperatifleri, eski köy okullarının kendilerine tahsis edilmesi ile çok uygun, yeterli ve gelişmelere açık mekanlara sahip olmuşlar. Okullar da harabe olmaktan kurtulmuş. İpsala Kooperatifinin mekanı ise Pazar Yeri dükkanlarında oluşturulmuş. Hepsi de hem üretim hem de satış için oldukça yeterli… Özellikle Kurtbey ve Sarıcaali’deki bu mekanlar ve açık alanları ile sosyal ve sportif açıdan da değerlendirilebilecek imkanlara sahip.

3 kooperatifin ürettiği en önemli ürün mantı.. Bazı zamanlarda günde 60 Kg. mantı satışı yapabildiklerini söylüyorlar.. Yani Kurtbey’de tavuklu, Sarıcaali’de kaz etli İpsala’da da yine tavuklu ama daha farklı örneklerle üretilen mantılar YOK satıyor. Bunun yanı sıra pancar pekmezi, portakal reçeli, kuskus, oturtma tatlısı gibi ürünler de önemli gelir kaynakları… Ürünler atölyelerde hep birlikte hazırlanıp satışa sunuluyor. Böylece kalitede standart da sağlanmış oluyor..

Kooperatifler tüm ürünlerini çevre ilçe pazarlarında ve internet üzerinden de pazarlayacak sistemi kurmuşlar. Kurtbey’de yaptığımız, köyün ve kooperatifin kendi ürünlerinden oluşan kahvaltı ve İpsala’da yediğimiz mantının zerafetini, lezzetini elbette yazarak anlatmak mümkün değil… Eski bir kooperatifçi olarak kuruluşları en çok 4-5 yıllık olan bu işletmeleri görmekten çok mutlu oldum.. umutlandım.. Köy enstitüleri kadar önemli bir yola girildiğini gördüm..

***

Olmayacak hayaller kurmaktan vazgeçmiyoruz.. Hala 70 yıl öncesinin kafa yapısı ile Köy okullarının açılıp, her köye Köy Enstitülerinde yetişmiş bir öğretmen atanarak eğitim sorununun, üretim sorununun, şehirlere göç sorununun çözülebileceğini düşünmek ve önermek yanlıştır. Bugün köylerde öğretmenden çok ziraat mühendisi veya teknisyenlerine, veteriner hekim ya da teknisyenlerine ve bunlara ek olarak kooperatifleri güçlendirecek, yönlendirecek, yeni projeler üretip kaynak temin edebilecek kooperatif eğitimi almış uzmanlara ihtiyaç vardır.

***

Gezdiğimiz Kooperatiflerin başarılarına tanık olmakla çok mutlu olduk. Oralarda da söylediğim gibi henüz yolun başındalar. Sn. Vali Ekrem Canalp’ın Edirne’de başlattığı, bugünü Valimiz Sn. Yunus Sezer’in de sürdürdüğü bu hamle herkes tarafından ciddiye alınmalı, daha fazla devlet desteği, daha fazla devlet koruması sağlanmalıdır. Örneğin Sarıcaali Köyünde özel idareye ait bir tarlanın sadece bir yıl kiralanması yerine, bu tarlada bir artezyen de açılarak 10 yıllığına bu kooperatife kiralanması ile köyde çok büyük farklılıklar yaratabilecektir. Yörenin ilgili İl Genel Meclisi üyelerine duyurmuş olalım…

***

Kooperatifçilik adına pek çok eksik ve yanlış kurgulamaya rağmen bu sistem köylerin, köylülerin üretim gücünü, kadınların ekonomiye katkısını artırarak göçü durduracak, istihdamı artıracak, sosyal yaşamı güçlendirecek bir sistemdir. Toplantılar, çalışmalar yapılarak üzerinde daha ciddiyetle durulmalı ve bu gibi kooperatiflere daha fazla destek sağlanmalıdır. Bu konuda eski köy okulların makul kiralarla kooperatiflere tahsisi çok önemli ve çok doğru bir başlangıç olmuştur..

Akıl edenlere, sebep olanlara, yaşama geçirenlere, sahip çıkanlara çok teşekkürler..