LAZER İLE KAPALI BÖBREK TAŞI AMELİYATIYLA

Özel Keşan Hastanesi Üroloji Uzmanı Op. Dr. İlkan Yüksel

LAZER İLE KAPALI BÖBREK TAŞI AMELİYATI (RIRS)

Bu yöntem genellikle 2 cm’den küçük böbrekler için kullanılan bir ameliyat tekniğidir. RIRS denilen bu ameliyat, fleksible üreterorenoskop denilen aletle hastanın idrar yaptığı delikten (üretra)girilerek böbreğe ulaşılıp taşın burada lazer ile kırılmasıdır. Eskiden açık ameliyat ile alınan taşlar artık günümüzdeki teknolojik gelişmeler sayesinde bu yöntemle alınabilmektedir. Ancak hala bazı merkezlerde gerek ekipman yetersizliği gerekse tecrübeli hekim eksikliği nedeniyle böbrek taşları açık cerrahiyle tedavi edilmektedir.

Kapalı böbrek taşı ameliyatı nasıl yapılır?

İşlem taşın yerine göre genel veya spinal (belden uyuşturma) yöntemiyle yapılmaktadır. Önce hastanın idrar yaptığı delikten (üretra) girilerek idrar kesesine ulaşılır ve böbreğe giden kanala (üreter) bir tel yerleştirilir. Sonrasında bu tel üzerinden fleksibl üreterorenoskopun içinden geçeceği akses sheath isimli tüp yerleştirilir. Fleksibl üreterorenoskop ile böbreğe girdikten sonra taşlar basket ile tutularak böbreğin üst kısmına konulur ve holmium lazer ile kırılmaya başlanır. Buradaki hedef taşları 1 mm’in altına inecek şekilde adeta toz haline küçülmektir. Kalan büyük parçalar ise basket ile tutularak dışarıya çıkarılır. İşlem bitiğinde taşların idrar kalanında (üreterde) birikmemesi ve idrar akışının sağlanarak hastanın ağrı duymaması için plastik bir boru (double j stent) yerleştirilir. Stentin bir ucu böbrekte bir ucu ise idrar torbasındadır.

Ameliyat öncesi nelere dikkat edilmelidir?

Ameliyat öncesi mutlaka idrarın steril olması yani herhangi bir enfeksiyon olmaması gerekmektedir. İşlem genellikle genel anestezi altında uygulandığı için genel anesteziye uygun olmayan hastalara bu yöntem kullanılamaz. Hastalar ameliyat öncesi mutlaka anestezi doktoru tarafından değerlendirilmektedir. Kan sulandırıcı ilaç kullanan hastalar mutlaka gerekli bölümler tarafından değerlendirilip tedavisi düzenlenmektedir. Hastanın ameliyat öncesi 8 saat yemek yememesi ve su içmemesi gerekmektedir.

Ameliyat sonrası takip nasıl yapılır?

Ameliyat sonrası hastalar erken komplikasyonlar açısından dikkatlice takip edilmelidir. Burada hastanın kalp atımı, ateşi, tansiyonu, idrar miktarı ve rengi gözlenir. Takipleri normal olan hastalar 24 saatlik takipten sonra taburcu edildi.

Bu ameliyatın riskleri nelerdir?

Bu ameliyat her ne kadar kapalı yöntemle yapılsa bazı riskler mevcuttur. En sık görülen komplikasyonlar yüksek ateş, idrar yolu enfeksiyonu, idrarda kanama, üreter denilen böbrekle idrar kesesi arasındaki kanalda yaralanma, taşa ulaşamama ve taşın kırılamayıp ikinci seansa bırakılmasıdır.

İyileşme süreci nasıldır?

Bu ameliyatın en büyük avantajı hiçbir kesi olmadan tamamen kapalı olarak yapılmasıdır. Bu ameliyattan sonra hastalar 24 saat sonra günlük yaşamlarına dönebilirler. Hastalar banyo yapabilir ve istediklerini yiyip içebilirler. Eğer hastaya stent takıldıysa bu stent bazı hareketlerde rahatsızlık hissi ve kanama yapabilir. Hasta bu şikayetleri tolere edebildiği sürece her türlü aktiviteyi yapabilir.