PROF. DR. YALÇIN KAYA: “ÜRÜNLERİN EKİM AYI KASIM AYI OLDU”

Trakya Üniversitesi (TÜ) Bitki Islahı Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Yalçın Kaya, iklim değişikliği ve kuraklığın etkisiyle son yıllarda buğday başta olmak üzere kışlık ürünlerin ekim döneminin Kasım ayına sarktığını belirterek, “İklim değişikliğinin etkilerine göre artık ekim dönemlerimizi ayarlamalıyız.” dedi.

TÜ Genetik ve Biyomühendislik Bölümü Başkanı olan Prof. Dr. Kaya, iklim değişikliğinin etkilerinin tarımsal üretimi doğrudan etkilediğini söyledi.

Son yıllardaki kuraklık ve kış sıcaklıklarının yüksek seyretmesi nedeniyle kışlık ürünlerin tohum ekiminin artık Kasım ayında yapılmaya başlandığını anlatan Kaya, “Normalde ekim ayı, buğday ve kışlık ürünlerin ekiminin gerçekleştirildiği aydı. Zaten adı da ondan ekim ayı olmuştur ama günümüzde bu artık değişti, ürünlerin ekim ayı kasım ayı oldu.” diye konuştu.

Kaya, buğday başta olmak üzere kışlık bitkilerde ekim döneminin Kasım ayından önce yapılmasının verim kayıplarına yol açtığına dikkati çekti.

Küresel ısınmayla beraber son dönemlerde oldukça sıcak kışlar yaşandığının altını çizen Kaya, şöyle devam etti: “Sıcak kışlarda bitki normal bahar gelmiş gibi hızlıca büyüyor. Böyle hızlı büyüyünce çok erken boy atmış oluyor, başaklanma ve kardeşlenme daha erkene geliyor ve son don hadiselerine bu şekilde yakalanıyor. Örneğin bir yıl önce buğdayda dönümde 150 kilogram verim aldık Trakya genelinde. Son dönemlerin en düşük verimiydi ancak iki yıl önce 700 kilogram verim aldık. Bu sene ise 600 kilogram verim aldık. Çiftçiler geçen yıl aldığı dersten artık ekimi kasım ayına çekti. Kışların sıcak geçmesi nedeniyle hastalıklara yakalanmamak için kışın son dönemlerinde görülen don olaylarından bitkiyi kaçırmak için ekime kasım ayı gelmeden başlanmaması lazım.”

“KIŞLIK EKİMLERİ KASIM AYINA DOĞRU ÇEKECEĞİZ”

Kaya, ürün ekiminin ileriye kaymasında yaz kuraklığının da etkili olduğunu, güz yağışlarının geç düşmesi nedeniyle toprağın tavının Kasım ayı gelmeden oluşmadığını dile getirerek, şunları kaydetti: “Artık yaz ayları da çok kurak geçiyor ve verimi çok etkiliyor. Yağışların zamanı da farklılaştı. Normalde mart ve nisan ayları bol yağışlı geçerdi, şimdi yağışlar nisan ayının sonunda başlıyor. Böyle olunca ayçiçeği ekiminin zamanı da değişiyor. Kuraklık olduğu için bitkilerin gelişimi tam anlamda sağlanamıyor, çıkışlarda sorun oluyor. Bunun yanında tam dane doldurma zamanı olan haziran ayları çok sıcak geçtiği için yazlık bitkilerden olan ayçiçeğinde yağ verimi düşüyor. Buğdayda daneler buharlaşmayla birlikte çok çabuk kuruyor, cılız kalıyor. Bu tür düzensizliklere ve iklim değişikliğinin bu etkilerine göre artık ekim dönemlerimizi ayarlamalıyız. Buğday için kasım ayı gelmeden ekime başlanmamalı, ayçiçeğinde mümkün mertebe ekimleri daha erkene çekeceğiz. Yazlık ekimleri erkene, kışlık ekimleri Kasım ayına doğru çekeceğiz.” (A.A)