ROMANLARA YARANAMAYAN VALİ…

Edirne Roman Eğitim Gönüllüleri Derneği Başkanı Turan Şallı

Romanların sosyo-kültürel farklılıkları toplumların ilgisini çektiği kadar tarihçilerin ve antropologların da inceleme konusu olmaya devam etmektedir. Anlaşılamama, kendilerine yönelik olumsuz önyargı tanımlamaları içinde sıkışıp kalmış durumdadır. Roman toplulukların sosyal ve kültürel farklılığı iyi analiz edilmediğinde soruna sağlıklı bir çözüm üretme olanağı mümkün olamayabiliyor. Tarihsel derinlikle sürekli dışlanan bu Roman topluluklarına devlet otoritesi gereken ilgiyi göstermemiştir.

Türkiye’de ciddi bir Roman politikası yürütülmediğinden, genelde iyi niyetli yöneticilerin gayretlerine konu olabiliyor.

Yıllar önce eski Edirne Valisi Dursun Ali Şahin‘in Roman vatandaşlara yönelik gayretlerini unutmamak gerekir.

Roman vatandaşların müzik yeteneğini duyduğundan “Herkes dünyaya ağlayarak gelir. Romanlar zurna çalarak dünyaya gelir” anlayışından Edirne Valiliği Roman müzisyenlerden oluşan mehteran takımı kurulmasını sağlamıştı. Mehteran takımı bir ileri bir geri giderken, çoğu zaman bir ileri iki geri gitmeye başlamış olsa da, hız alan mehteran takımında sürekli bir iş olarak kendilerine vaat edilen sözler yasal mevzuata takılınca Roman müzisyenlerin hayalleri hüsranla sonuçlanmıştı.

Vali Bey, bu defa Roman çocukların seslerinin güzelliğinden faydalanmak amaçlı “Neden Roman çocuklardan hafız olmasın?” diyerek, Roman çocuklara “özel hafızlık merkezi” kuracağını söylemiş, ancak gerçekleşme olanağı olmadı. Çocukların hafız hayalleri de son buldu.

Roman vatandaşlarımızı mutlu etme istediğinden vazgeçmeyen valimiz, Menzilahir Mahallesi’nde Romanlar için “toplu çamaşır yıkama merkezi” açtı ama istenilen ilgiyi bulamadı. Romanlara olumlu çalışmalardan yılmayan valimiz, ziyaret ettiği Menzilahir Mahallesi’ne bir akşam misafir olur. Düğünde gördüğü gelinin zayıf ve çelimsiz oluşundan yaşının 14-15 yaşlarında olduğu düşüncesi ile üzüntü duymuş, yasal zamanda evlenecek gençlere Roman kültüründe hamam geleneğinden dolayı hamam ücreti,  gelinlik, makyaj ve diğer kıyafetlerin alımında destek sözü vermişti. Düğünde Vali Bey’in yaşı küçük olduğunu zannettiği kız için ilgili müdürlük devreye girmişti. Yapılan araştırma sonucu kızın yaşının 21’inden gün aldığı ortaya çıktı. Düğün desteğine hiçbir Roman vatandaşımız talepte bulunmadı.

Tüm mesele; Romanların sosyolojisini bilmeden yapılan girişimler sonuçsuz kalabilmektedir. Niyetin iyi olması güzel de,  sonuçlar istenildiği gibi çıkmıyor. Romanlara yaranamayan vali ne yapsın?