SİGARA VE SAĞLIĞIMIZ

DÜNYA SAĞLIK ÖRGÜTÜ (WHO) SİGARA ALIŞKANLIĞININ DÜNYANIN EN BÜYÜK SAĞLIK SORUNU OLDUĞUNU İLAN ETMİŞTİR.

Dünyada her yıl 4 milyon insan sigaradan hayatını kaybediyor. Eğer, gerekli önlemler alınmazsa bu rakamın, önümüzdeki 20 yılda 10 milyona çıkacağı düşünülmektedir.

Ülkemizde en çok ölüme sebep olan diğer toplumsal sorunlarla karşılaştırılacak olursak, sigarayı daha iyi tanırız.

Terör yılda 2-3 bin insanımızın

Trafik terörü yılda 6-7 bin insanımızın

Sigara terörü yılda 100 bin insanımızın hayatına mal olmaktadır.

Sigaranın yol açtığı ölümler; trafik, terör ve iş kazalarından meydana gelen ölümlerin toplamından beş kat daha fazladır.

PASİF İÇİCİLİK
Pasif içiciler sigara içen kişinin yanında durarak 3700 çeşit kimyasal maddeden zarar görmektedir.
Ne yazık ki çocuklar için risk çok daha ciddidir. Çünkü akciğerleri tam gelişmemiştir. Yetişkinlerden daha fazla ve hızlı nefes alıp verirler. Bu nedenle daha fazla sigara dumanına maruz kalırlar. Pasif içici durumundaki çocuklarda boğaz enfeksiyonları, bronşit sıklıkla görülen hastalıklardandır.

Çocuklarda kanserin %15’ i babasının sigara alışkanlığından olmaktadır. Sigara içen babaların çocukları kanseri önleyici genden yoksun olarak doğuyor .Hamileliğinde sigara içen annelerin bebekleri %10-15 eksik kilolu ve yine aynı oranda zeka eksikliği ile doğuyor. Anne veya babası sigara içen çocukların akciğer enfeksiyonuna yakalanma riski yüksektir. Anne veya babası sigara içen çocuklar astım hastalığına daha fazla yakalanmakta, akciğer fonksiyonları bozulmaktadır.

Sigara içmediği halde, sigara içenlerle kapalı bir yerde 4 saat kalan bir insan 10 adet içmiş kadar zarar görür.
Sigara içenler çevreye yaydıkları sigara dumanı nedeniyle dünyada her yıl yaklaşık 3000 sigara içmeyen kişinin ölümüne neden olmaktadır.

SİGARA BIRAKIRKEN KARŞINIZA ÇIKACAK ZORLUKLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

Sigara tiryakilerinin yüzde 75-80′ inin sigarayı bırakmayı istediklerini ve tiryakilerin üçte birinin en az üç kez ciddi bırakma çabası gösterdikleri araştırmalar sonucu ispatlanmıştır.

Sigarayı bırakmak isteyen tiryakilerin çoğu, bu alışkanlıktan kurtulma şansına sahiptir. Bunun için kararlı olmak gereklidir. Sigarayı bırakmaya karar vermek ve başarılı olmayı istemek sigarayı bırakmak için önemli adımlardır. Gerektiğinde sağlık birimlerinde çalışan hekim ve sağlık personelinden destek istenmelidir. Sigarayı bırakmanın üç evresi vardır;

Bırakmaya hazırlanma

Bırakma

Bırakmışlığın sürdürülmesi

Sigarayı bırakmaya yönelik öneriler şöyle özetlenebilir:

Sigarayı bıraktığınız gün neler yapabilirsiniz?

Yoksunluk belirtileri arasında; gerginlik, acıkma, baş dönmesi, dikkati yoğunlaştırma güçlüğü, fazla uyuma, uykusuzluk, sigara içme isteği, iştah artmasına bağlı kilo alma, huzursuzluk gibi belirtiler bulunmaktadır.

Yoksunluk belirtilerine karşı öneriler

Derin soluklar alın.

Stresli ortamlardan uzaklaşın.

Sıcak bitkisel çay için.

Su için.

Şekersiz çiklet çiğneyin.

Çiğ sebze ve meyve yiyin.

Yürüyüş ya da egzersiz yapın.

Sigarayı niçin bıraktığınızı düşünün.
Tehlikeli durumlar;
Sigarayı bırakmanın sürdürülmesinde en önemli tehlike, sigara içme dürtüsü yaratan durum ve koşullardır. Sigarasızlığa alışmaya çalışan kişiye verilecek en iyi öğüt, bu durum ve koşulları kendisinin saptaması ve bunlardan uzak durmaya çalışmasıdır. En sık bildirilen dürtü yaratıcı durumlar şöyle özetlenebilir:

Dayanılmaz sigara içme isteği, bırakmanın ilk günlerinde sizi zorlayacak en önemli tehlikelerden biridir. Bu istek geldiğinde;

5 dakika bekleyin,

Oturun, gevşeyin,

Derin soluk alın. Sonra soluğunuzu geri verin. 5 kez yineleyin, tıpkı sigara içer gibi,

Yavaş yavaş su yudumlayın,

Başka bir şey yapın, sigara içme yerine yapabileceğiniz işlerin listesini yapın. İsteğinizin geçtiğini göreceksiniz
Sigara içme dürtüsü bazen sigara yakma ile sonuçlanabilir. Bunu normal olarak kabul edin. Bir daha ki seferde bunu başarıyla aşmanın yollarını düşünün.
Sigarayı bırakmanın özellikle ilk iki haftasında ve daha sonra da gerektiğinde, hekim ya da sağlık personelinden destek isteyebilirsiniz.

Her şeye karşın yeniden sigaraya başlayanlar, yeniden bırakabilirler. Hiçbir zaman umutsuzluğa kapılmamak gerekir.
SİGARAYI BIRAKANLARDA VÜCUTTA GÖRÜLEN DEĞİŞİKLİKLER

20 DAKİKA SONRA : Tansiyon ve nabız normal düzeye iner.

8 SAAT SONRA : Kandaki oksijen düzeyi normale yaklaşır.

24 SAAT SONRA : Kalp enfarktüsü tehlikesi azalmaya başlar.

48 SAAT SONRA : Sinir uçları kendini yenilemeye başlar.

2 HAFTADAN 3 AYA KADAR : Dolaşım dengesi düzelir, yürümek daha kolaylaşır. Akciğer fonksiyonu %30 oranında iyileşir.

1 AYDAN 9 AYA KADAR : Öksürük krizleri, yorgunluk bitkinlik ve kısa kısa nefes almalar azalır. Akciğer bir ölçüde temizlenir ve enfeksiyon tehlikesi de çok azalır.

1 YIL SONRA : Koroner Kalp Hastalığı riski %30 azalır.

5 YIL SONRA : Akciğer Kanseri ve Kalp Enfarktüsü riski %30 azalır,nefes ve yemek borusu ile mesane kanseri riski %50 azalır.

10 YIL SONRA : Akciğer Kanseri %50-100 oranında azalır.

15 YIL SONRA : Koroner Kalp Hastalığı riski, hemen hemen sigara içmeyenler kadar olur.

Unutmayın her birimizin sigarayı bırakmak için farklı nedenleri ve sigarayla baş etmek için ayrı ayrı yöntemleri var. Kendi yönteminizi bulun….!

Siz nerede yer alıyorsunuz? Sigarayı bırakmak sizin için önemli ve 2 hafta içinde bırakmaya hazırsanız bize başvurabilirsiniz.

GÖĞÜS HASTALIKLARI

UZMANI DR. NAZAN KURTAR