TAŞ, ENDOSKOPİ VE KOLONOSKOPİ HAKKINDA DETAYLI BİLGİ VERDİ
Özel Keşan Hastanesinde görevli Genel Cerrahi Uzmanı Op. Dr. Ragıp Taş, endoskopi hakkında bilgi verirken, nasıl yapılması, zor olup olmadığı ve riskleri konusunda da bilgi aktardı.
Endoskopinin; hem bir teşhis hem de tedavi yöntemi olduğunu kaydeden Taş, “Vücut boşlukların ve içi boş organların kamera yardımıyla incelenmesine endoskopi diyoruz. İncelenen yere göre isimler değişir. Karın boşluğu incelendiğinde buna Laporoskopi diyoruz. Tabi terimlerin Türkçe olmasını istiyoruz ama bu konuda anlamlı bir çalışma yok. Mideyi incelediğimiz zaman bu Gastroskopi, incelen organ kalın barsak olursa kolonoskopi oluyor.” dedi.
ENDOSKOPİ (GASTROSKOPİ) NE ZAMAN YAPILMALIDIR?
Ragıp Taş, endoskopi ve kolonoskopinin ne zaman yapılması gerektiğini maddeler halinde şöyle sıraladı:
– İştahsızlık, sebebi bilinmeyen zayıflama
– İlaçlarla geçmeyen mide ekşime ve yanmaları
– Karın ağrısı (karnın orta üst kısmında, açken veya yemekten birkaç saat sonra ortaya çıkan kemirici nitelikte veya devamlı ağrı)
– Yutma güçlüğü (ağrılı yutma katı veya sıvı gıdaları yutmada zorluk, lokmanın takılarak inmesi gibi)
– Kusmayla kırmızı renkli veya kahve telvesi renginde kan gelmesi ayrıca; tarama amaçlı ailesinde mide rahatsızlığı olanlarda 50 yaş sonrası endoskopi yapılmalıdır.
KOLONOSKOPİ NE ZAMAN YAPILMALIDIR
– Kalın barsak kanserinin erken teşhisi için tarama amaçlı kolonoskopi, 50 yaş üzerindeki herkese yapılmalıdır.
– Uzun süren kabızlıklarda, ishallerde
– Zaman zaman ishal ya da zaman zaman kabızlık olanlarda
– Sebebi izah edilmeyen makattan kanamalar nedeniyle kolonoskopi yapılır.
ENDOSKOPİ SIRASINDA NELER OLUR, ZOR MU?
Op. Dr. Ragıp Taş, endoskopinin nasıl yapıldığı konusunda da şu bilgiyi aktardı: “40 yıldır mide ve kalın barsak rahatsızlıkları için teşhis ve tedavi amaçlı kullanılmaktadır. Günümüzde çok hareketli, esnek, ince, görüntü kapasitesi yüksek cihazlar bulunmaktadır. Endoskopinin başarısı ve hastanın endoskopiden rahatsızlık duymaması kimin yaptığına, nerede yapıldığına, nasıl yapıldığına ve deneyimli bir yardımcı ekibin olup olmamasına göre değişir. Eğer bir engel yoksa hastaya bir ön hazırlık olarak ilaç uygulanmalıdır. Öncelikle gastroskopi işlemi öncesi hastanın dil kökü ve küçük dil çevresi bir spreyle uyuşturulur.Öğürmeyi azaltır. Çoğunlukla damardan rahatlatıcı ve hafif uyku yapıcı ilaçlar verilir. Endoskopi bu şekilde yapıldığı zaman çok rahat olur. Çoğu zaman hasta işlem bittikten sonra ‘Gerçekten oldu mu?’ diye sormaktadır. Ayrıca gerekirse endoskopi sonrası uyku giderici ilaçlar da uygulanır. İşlem bittikten sonra hasta bir, iki saat işinin başında olabiliyor. Ama o gün araba kullanması ve aşırı dikkat gerektiren işler yapmasını istemiyoruz.
NASIL BİR İŞLEM BU?
Yapılan işlem 8-10 milimetre kalınlığında son derece yumuşak bir gastroskopi cihazıyla yemek borusu, mide ve onikiparmak barsağının görülerek incelenmesi şeklinde oluyor. Kolonoskopide ise tüm kalın barsak inceleniyor. Aşağı yukarı uzunluğu 110-120 cm arasında olan cihazın ucunda kamera var ve geçtiği bölgeleri bir televizyon ekranına yansıtır. Doktor da bu görüntülere bakarak hastanın incelenen bölgenin iç yüzeyini görüyor ve teşhisi koyabiliyor. Bu işlem sırasında nabız durumu ve oksijen düzeyi izleniyor. Gerekirse tanı için parça alınıyor (biyopsi) veya kanama durdurma, polip çıkarma gibi tedavi edici işlemler de yapabiliyor. Gastroskopi işlemi için tek başına açlık yeterli olurken, kolonoskopi işlemi için en az 2 gün süren özel ilaçlarla barsak temizliğinin yapışmış olması gerekmektedir.”
BU İŞLEMİN RİSKİ VAR MIDIR?
Taş, gastrokopi ve kolonoskopinin risklerini de şöyle anlattı: “Gastroskopi ve kolonoskopi işleminin hem yapılan işleme hem de uygulanan anesteziye bağlı olarak belirli riskleri vardır. İşleme bağlı riskler binde iki’yi geçmeyen barsak delinmesi, kanama gibi riskleri içermektedir.
Endoskopi; halkımızın bu işleme olan ön yargısının azalması ve her vatandaşımız için ulaşabilir bir tetkik olması sayesinde yaygınlaşır ve insanımızın mide ve kalın barsak hastalıkların erken teşhisi gerçekleştirilir.”